نگاهی به فیلم «گشت ۳» | بدون توجیه، بدون توضیح
«گشت۳» یک اثر متوسط است که بیش از هر چیز نان هوشمندی عواملش را می‌خورد. تیم تولید این اثر با استفاده از برندی که ۱۰سال قبل خودش ساخته و البته آگاهی از نیاز‌های مخاطب ایرانی، توانسته نظر مردم را جلب کند. هرچند که ممکن است حاصل کار، چیزی فراتر از احیای گیشه سینمای ایران نباشد.
شهرآرانیوز - از زمان تعطیلی سینما به دلیل شیوع ویروس کرونا، «گشت۳» مهم‌ترین فیلم سینمای ایران از نظر استقبال مخاطبان محسوب می‌شود. تحلیلگران گیشه سینما بر این موضوع تأکید دارند که «گشت۳» از «قهرمان» اصغر فرهادی هم آمار فروش بالاتری ثبت کرده است. با این حال، اقبال عمومی مخاطبان به فیلم تازه سعید سهیلی زمانی روشن‌تر می‌شود که آن را با دیگر فیلم‌های طنز مقایسه کنیم. «گشت۳» یک اثر متوسط است که بیش از هر چیز نان هوشمندی عواملش را می‌خورد. تیم تولید این اثر با استفاده از برندی که ۱۰سال قبل خودش ساخته و البته آگاهی از نیاز‌های مخاطب ایرانی، توانسته نظر مردم را جلب کند. هرچند که ممکن است حاصل کار، چیزی فراتر از احیای گیشه سینمای ایران نباشد.
نمونه‌ای برای تحقیق
اگر بخواهیم قدری بی‌پرده‌تر درباره فیلم «گشت۳» بنویسیم، تردیدی وجود ندارد که اثر تازه سعید سهیلی فیلم خوبی نیست و نمی‌تواند به توفیق نسخه اول خودش دست یابد. با این حال، نمی‌توان منکر شد که این فیلم به شدت مورد توجه مردم قرار گرفته و در حال جابه‌جا کردن مرز‌های فروش سینمای پساکرونا در ایران است. «گشت۳» شاید خیلی خنده‌دار نباشد، اما با فرمولی متفاوت و تازه توانسته نظر بینندگان را به خود جلب کند.
در روز‌های اخیر واکنش‌ها به «گشت۳» بسیار تند و گاهی توهین‌آمیز بوده است. گروهی از منتقدان سعی می‌کنند گزنده‌ترین عبارات بیان شدنی را برای توصیف این فیلم به کار ببرند و بدین ترتیب دوگانه عجیبی بین نظر مردم و منتقدان شکل گرفته است. اما شاید بهتر باشد «گشت۳» را از منظر اجتماعی و نه بر اساس شاخصه‌های سینمایی، مورد بررسی قرار دهیم و تحلیل این اثر را، نه به مدرسان سینما، بلکه به اندیشمندان عرصه فرهنگ و جامعه‌شناسی بسپاریم.
سومین نسخه از «گشت ارشاد» شاید فیلم ماندگاری نباشد، اما روا نیست که کارگردانش را به خالی کردن جیب مخاطب متهم کنیم. مردم برای تماشای این فیلم با اشتیاق پول پرداخت می‌کنند و این اتفاق حتما دلایل متعددی دارد که می‌توان آن‌ها را بررسی کرد. در واقع، با نگاهی منطقی‌تر به ماجرا، روشن خواهد شد که میزان استقبال مردم از این اثر می‌تواند اطلاعات شگفت‌آوری درباره ذائقه عمومی و ساختار فرهنگی کشور را برملا کند.
خط قصه
به طور کلی فیلم‌نامه «گشت۳» با متن نسخه دوم این مجموعه متفاوت است. در اینجا از ساختار آیتمیک با فضا‌های سوررئال که در قسمت دوم شاهدش بودیم، خبری نیست و قصه از یک تنه اصلی با شاخ و برگ‌های عمدتا کلاسیک تبعیت می‌کند که با ذائقه مخاطب ایرانی سازگاری بیشتری دارد و انسجام بیشتری در روایت ایجاد می‌کند.
با این حال، فیلم‌نامه «گشت۳» از نواقصی نیز رنج می‌برد. غیبت حمید فرخ‌نژاد (بازیگر نقش اول دو نسخه قبلی) در این نسخه، با داستانی ساختگی و باورناپذیر، توجیه می‌شود که با استفاده از نام هنرپیشه‌های مشهور خارجی و تصاویر انیمیشن سعی دارد مخاطب را قانع کند. اشکال دیگر به طراحی شخصیت پیکان بازمی‌گردد. خواننده متمولی که مشخص نیست چرا یک ون را اجاره کرده و مشغول فروش ساندویچ در پارک است. نام پیکان هم برای این شخصیت تقریبا کارکردی ندارد. در حالی که شروع همراهی حسن و عطا با او، بدون هیچ توضیحی برگزار می‌شود و گویی سکانس حاوی آن از تدوین نهایی اثر حذف شده است.
گفتگو با حسام سامری‌زاده، فیلم‌نامه‌نویس «گشت ۳»
شاخصه‌های اجرایی
اگرچه کیفیت ضبط و عوامل فنی فیلم در حد استاندارد است. سعید سهیلی در شیوه تصویربرداری خود، مدام از نما‌های هلی‌شاتی و تصاویر آهسته استفاده می‌کند که بیشتر به عنوان شاخصه‌های اصلی کلیپ‌های تبلیغاتی و تیزر‌ها شناخته می‌شوند تا روش‌هایی برای فیلم‌برداری یک اثر سینمایی.
حاشیه صوتی یکی از مهم‌ترین عناصر فیلمی است که قصه خود را بر اساس سرگذشت یک خواننده پاپ روایت می‌کند. اگر بیننده به موسیقی پاپ علاقه‌مند باشد، ترکیب آهنگ قطعه‌ها از حامد برادران و موسیقی متن ساخته شده از سوی حبیب خزائی‌فر یکی از نقاط قوت «گشت ۳» را تشکیل داده و دسته‌ای از مخاطبان جوان که بیشتر دوستدار موسیقی پاپ و آهنگ‌های بهنام بانی است را جذب می‌کند. مشکل بزرگ‌تر اما، از جایی پدید می‌آید که «گشت۳» لحن تبلیغاتی به خود می‌گیرد و دقایقی طولانی را به نمایش کنسرت‌های این خواننده، با تأکید دوربین بر روی نشان تبلیغاتی او، اختصاص می‌دهد.
این رویکرد تبلیغاتی در سکانس‌های دیگر هم به وفور یافت می‌شود و این یکی از نکاتی است که اهالی سینما را به شدت عصبانی کرده. هیچ توجیهی برای این موضوع وجود ندارد که وقتی مخاطب پول پرداخت کرده و به تماشای یک فیلم نشسته، در اثنای کار و بر روی پرده نقره‌ای، با انبوهی از علائم تبلیغاتی مثل هتل، کنسرو و... روبه‌رو شود. چنین رفتاری تقریبا در هیچ جای جهان دیده نمی‌شود و نمی‌توان توجیهی جز کسب سود بیشتر برایش تراشید و به نظر می‌رسد بازی حامیان مالی مختص آثار تلویزیونی و محتوای رایگان یا اشتراکی است و در سینما جایی ندارد.
تیم بازیگران
مهم‌ترین خصلت اغلب بازیگران «گشت۳» این است که یا در نسخه‌های قبلی فیلم حضور داشته‌اند و یا به نحوی دیگر مخاطب با آن‌ها آشناست.
ساعد سهیلی و پولاد کیمیایی نقش‌های اصلی فیلم را به خود اختصاص داده‌اند و بهنام بانی (خواننده مشهور پاپ) نیز همراه آن‌هاست. به این فهرست ریحانه پارسا را هم اضافه کنید که مخاطب او را با حواشی ریز و درشتش می‌شناسد و کمتر به عنوان بازیگر نزد افکار عمومی به یاد آورده می‌شود. البته در این مورد باید به اهمیت انعطافی که شورای پروانه نمایش به خرج داد هم اشاره کنیم. این فیلم می‌توانست به دلیل حضور پارسا با حواشی کنترلی نشدنی همراه شود. اما احترام قائل شدن مجموعه وزارت ارشاد برای دیگر عوامل اثر، به یک تعامل سازنده در راستای اکران فیلم با کمترین ممیزی ممکن منتهی شد.
در بین بازیگران «گشت ۳» امیر جعفری بهترین نقش‌آفرینی را به خودش اختصاص داده و نقش اصغر پنجه را به نحوی دیدنی و جذاب ایفا می‌کند. هرچند که از یک طرف انتظارات از این بازیگر باسابقه بسیار بیشتر از این‌هاست و از سوی دیگر جعفری که خواه ناخواه با حمید فرخ‌نژاد مقایسه می‌شود، نتوانسته جای این بازیگر مهم در مجموعه فیلم‌های «گشت ارشاد» را پر کند.
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
